Türkiye, doğal gaz ticaretinin daha rekabetçi koşullarda yapılmasına ve Karadeniz gazının ileri tarihli kontratlarla satılmasına imkan sağlayacak Vadeli Doğalgaz Piyasası düzenlemesini 1 Ekim’de uygulamaya başlıyor.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) hazırladığı Vadeli Doğal Gaz Piyasası İşletim Usul ve Esasları Yönetmeliği, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre, Vadeli Doğal Gaz Piyasası, EPDK tarafından mevzuat altyapısı oluşturularak 1 Eylül 2018’de Enerji Piyasaları İşletme A.Ş. (EPİAŞ) bünyesinde devreye alınan Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası’na
(OTSP) entegre şekilde faaliyete geçecek. Söz konusu piyasa, gerekli yazılım çalışmaları, testler ve sanal uygulamaların tamamlanmasının ardından 1 Ekim itibarıyla işleme açılacak.

Arz Güvenliğine Katkı
Vadeli Doğal Gaz Piyasası ile fiyat belirsizliğinden kaynaklanan risklerin bertaraf edilmesi, piyasa öngörülebilirliği, derinlik ve likiditenin artırılması hedefleniyor. İleri tarihli fiziksel teslimat gerektiren yenilikçi ürünlerin de organize piyasada sunulması planlanıyor.
Böylece OTSP’de faaliyet gösteren oyunculara kendi pozisyonları açısından alternatif bir hareket esnekliği ve risk yönetimi imkânı tanınırken, ileriye dönük belirsizlikler en aza indirilerek arz güvenliğine katkı sağlanması amaçlanıyor.

Hukuki ve Teknik Altyapı
Vadeli Doğal Gaz Piyasası ile Karadeniz gazının 2023 tarihi vade alınarak, ileri tarihli kontratlarla satış imkanının bulunmasıyla rekabetçi ve derinlikli bir piyasaya kavuşulacağı öngörülüyor. Türkiye’nin, Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı, TürkAkım gibi uluslararası boru hatları ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tesislerindeki kapasite artışlarıyla çeşitli arz kaynaklarından gelen doğal gazın da fiyatlandığı uluslararası bir ticaret merkezi haline gelmesi hedefleniyor. Yerli gazın ticaretiyle Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılığının ve cari açığının azaltılması amaçlanırken, rekabetçi piyasayla konut ve sanayi tüketicilerinin enerji maliyetlerinin düşmesi bekleniyor. Vadeli Doğal Gaz Piyasası’nın devreye girmesiyle Türkiye, Karadeniz, Balkanlar ve Doğu Akdeniz havzasında doğal gazın uluslararası standartlarda ticaretinin yapılabileceği hukuki ve teknik altyapıya sahip bir doğal gaz borsası işleten ilk ülke olacak.

Piyasa Yeniden Yapılandırılacak
EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, yaptığı açıklamada, Vadeli Doğal Gaz Piyasası’nın Türkiye’nin enerji sektörü için önemli bir yenilik olduğunu belirterek, “Türkiye, bölgesinde etkin işleyen bir doğal gaz borsası kuran ilk ülke oluyor. Doğal Gazda ticaret merkezi olma ve ithalat bağımlılığımızı azaltma yolunda tarihi bir aşamadayız. Ekimde enerji sektöründe yeni bir dönem başlayacak. 2021, doğal gaz sektörümüz için bir dönüm noktası olacak. Piyasamızı yeniden yapılandıracağız” dedi. EPİAŞ bünyesinde 1 Eylül 2018’de devreye alınan ve piyasa oyuncularının aktif olarak günlük doğal gaz alım-satım işlemlerini gerçekleştirdiği OTSP’de şubat sonu itibarıyla 4.2 milyar metreküp doğal gaz ticareti yapıldı. Bu dönemde, 6 milyar lira işlem hacmine ulaşılan OTSP’de mart ayı gaz referans fiyatı ortalaması bin metreküp başına 1.290 lira olarak gerçekleşti. OTSP’de kayıtlı 48 borsa oyuncusu bulunuyor.

Kaynak: Anadolu Ajansı