Abdullah Tancan “Vadeli elektrik piyasası 2020’de devrede”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Abdullah Tancan, 10’uncusu düzenlenen Türkiye Enerji Zirvesi’nin “Elektrik 2.0 Yeni Bir Pazar İnşası” oturumunun açılışında konuştu.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı ve EPİAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Tancan, EPİAŞ bünyesinde kurulması beklenen Vadeli Elektrik Piyasası’na ilişkin olarak, “Hedefimiz 2020 yılının sonlarına doğru bunu katılımcılarımızın hizmetine açmaktır.” dedi.
Enerji piyasalarının etkin, şeffaf ve güvenli bir şekilde geliştirilerek işletilmesi için faaliyetler yürüten Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesinde 934 üretim ve 146 tedarik şirketinin katılımcı olarak yer aldığını söyleyen Tancan, sektörün ve piyasanın gelişimi doğrultusunda piyasa katılımcılarının ihtiyaçlarının karşılanması için İleri Tarihli Fiziksel Teslimatlı Elektrik Piyasası olarak da ifade edilen Vadeli Elektrik Piyasası’nı elektrik piyasası katılımcılarının hizmetine sunacaklarını bildirdi.
Tancan, piyasa katılımcılarının ileri tarihli elektrik ticaretlerini, VEP’te yapacakları işlemlerle gerçekleştirebileceklerini belirterek, “30 Ocak 2019 tarihinde yapılan kanun değişikliği ile VEP’in işletilmesi görevi EPİAŞ’a verilmiştir. Bu tarihten itibaren söz konusu piyasaların kurulmasına yönelik çalışmalar hızlandırılmıştır. Piyasa tasarım süresince EPİAŞ, piyasa katılımcıları ile düzenli toplantılar organize ederek geliştirilen tasarımla piyasanın ihtiyaçlarına yer vermiştir.” diye konuştu.
İlgili mevzuatın piyasa katılımcılarının görüşlerine açıldığını ve yakın gelecekte de Resmi Gazete’de yayımlanmasının planlandığı bilgisini veren Tancan, “Hedefimiz 2020 yılının sonlarına doğru bu hizmeti piyasanın ve katılımcılarımızın hizmetine açmaktır.” ifadesini kullandı.
Yazılım EPİAŞ tarafından geliştirilecek
Tancan, VEP ile piyasa katılımcılarının fiyat riskinden korunma ve geleceğe yönelik piyasanın fiyat beklentilerini görme ihtiyacının karşılanacağını dile getirdi.
Yeni elektrik piyasasında yapılan işlemlerin uzlaştırma şeklinin fiziksel teslimat üzerinden yapılacağını anlatan Tancan, VEP ile ilgili şu detayları paylaştı: “VEP’te piyasa katılımcılarımız yıllık, çeyreklik ve aylık teslimat dönemleri için işlem yapabileceklerdir. Farklı yük tipleri tanımlanmış olan kontratlarla ise piyasa katılımcılarının ihtiyaçlarına daha verimli bir şekilde cevap verilmesi amaçlanmaktadır. Piyasanın gelişimi ve ihtiyaçlar doğrultusunda söz konusu standart kontratlara ilaveten ayın geri kalan hafta içi, hafta sonu ve gün kontratlarının işleme açılması mümkün olacaktır. Gün öncesi ve gün içi piyasalarında olduğu gibi VEP yazılımını da EPİAŞ kendi kaynaklarıyla geliştirecektir ve bu konuda EPİAŞ’ın çalışmaları devam etmektedir.”
Dış ticaret artacak
Yeni piyasaya ek olarak elektrikte dış ticaretin de artırılacağı mesajını veren Tancan, bunun için gerekli teknik ve finansal altyapının kurularak piyasa altyapısının yurt dışına yönelik kapasitesinin artırılacağını söyledi.
Tancan, ayrıca Avrupa elektrik piyasalarıyla iş birliğinin güçlendirileceğini belirterek, “Elektrikte birleşik piyasaların kurulmasına yönelik en az bir ülkeyle iş birliği yapılması hedeflerimiz arasındadır.” diye konuştu.
Öngörülebilirliği güçlendirmeyi, derinliği ve rekabeti arttırmayı hedefliyoruz
10.Türkiye Enerji Zirvesi’nde ilk günün son oturumunda ‘Doğal Gaz 2.0: Yeni Bir Pazar İnşası’ konusu ele alındı. Moderatörlüğünü GER Partners Strateji ve Araştırma Direktörü Emin Emrah Danış’ın yaptığı oturumda EPİAŞ Genel Müdürü Ahmet Türkoğlu, PETFORM Başkanı Aziz Camcı ve EPDK Doğal Gaz Piyasası Dairesi Başkanı Hüseyin Daşdemir konuşmacı olarak yer aldı.
Türkoğlu, ülkemizin doğal gaz tüketim verilerine yönelik detaylar paylaştığı sunumunda “ 80’lerin ortasından bugüne doğal gaz, hayatımızda yerini aldı. Elektrik üretiminde, ulaşımda, sanayide ve konutlarda enerji kaynağımız haline geldi. 2018 yılında yaklaşık 49 milyar metreküp gaz tüketimi gerçekleşti. 2018 yılında bunun yaklaşık yüzde 40’ı elektrik üretiminde, %24’ü sanayide, %26 ise konutlarda kullanıldı.” dedi.
Türkoğlu vadeli gaz piyasasına yönelik değerlendirmelerde bulunarak piyasanın amacı ve detaylarını “Vadeli ürünleri geliştirerek piyasamızdaki öngörülebilirliği daha da güçlendirmeyi, derinliği ve rekabeti arttırmayı hedefliyoruz. Tasarım aşamasında olduğumuz Vadeli Gaz Piyasamızda yıllık, çeyreklik ve aylık kontratların işleme açılmasını planlıyoruz. Aylık, fiziksel uzlaştırma olacak şekilde kurguladığımız bu piyasada vadeli piyasalarda yer alan MtM (Mark to Market), Netleştirme, Basamaklandırma gibi özellikler de olacaktır.” şeklinde ifade etti.