VEP işletim usul ve esaslarında değişiklik
EPİAŞ tarafından 1 Haziran tarihinde faaliyetine başlayacak olan Vadeli Elektrik Piyasası (VEP)’na ilişkin Vadeli Elektrik Piyasası İşletim Usul ve Esasları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK ) değişikliğe yönelik Kurul Kararı ile yeniden düzenlendi.
Bugün yayımlanan düzenlemeye göre teminat kontrolü, VEP’in açık olduğu günlerde seans başlamadan saat 12.00’de başlayacak, gün sonu işlemlerinin sona ermesini müteakip son kontrol yapılarak bitirilebilecek. Güncel teminat tutarları bu süre boyunca kontrol edilebilecek.
Piyasa katılımcılarının sahip olduğu belirli bir teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipini içeren uzun veya kısa pozisyonu ile aynı teklif bölgesi, teslimat ve yük tipini içeren ters yönlü teklif sunulması durumunda, sunulan teklifin eşleşmesi sonucunda hesaplanacak kar veya zarar belirlenecek ve zarar oluşuyorsa söz konusu zarar toplam teminata dahil edilecek. Sunulan tekliflerin eşleşmesi sonucunda sahip olunan tüm pozisyonlar ve aktif teklifler dikkate alınarak ilgili piyasa katılımcısının toplam vadeli elektrik piyasası teminat tutarı güncellenecek.
Öte yandan, bir fatura dönemine ilişkin net zarar tutarı, ilgili fatura döneminin fatura son ödeme tarihi sonuna kadar toplam VEP teminatı hesabına dahil edilecek.
Piyasa katılımcısının VEP’te uzun veya kısa pozisyon sahibi olabilmesi için sunması gereken “kontrat teminatı” ise, seans içinde ilgili kontratın güncel açılış fiyatının esas alınması, seans sonrasında ilgili kontrat için ilan edilen günlük gösterge fiyatı ve günlük gösterge fiyatının bulunmaması durumunda ise en güncel açılış fiyatı esas alınarak hesaplanacak.
Özel işlem bildirimine ilişkin süreçler
Değişikliğe göre, özel işlem bildirimine ilişkin süreçler teklif bildirim süreçlerine uyumlu olarak revize edilmiştir. Ayrıca teminat kontrolünün bildirim ve onay anında ayrı ayrı yapılmasını sağlayacak şekilde teminat kontrolüne ilişkin süreçler değiştirilmiştir.
Yapılan düzenlemede, Piyasa Katılımcılarının kendileri için hesaplanan pozisyon limitlerini aşmamış olsalar bile, eşleşme sonrasında herhangi bir katılımcının ilgili kontratta hakim güç oluşturmasını engellemek amacıyla “post-trade kontrolü”nün uygulanmasına dair hüküm eklenmiştir.
Düzenlemeye göre, ilk defa baz fiyat belirlenmesi amacıyla ihale usulünün uygulandığı durumlarda, ilgili kontrata ait herhangi bir fiyat tespiti olmadığı için teminat hesaplamasında Alış Fiyatı veya Günlük Gösterge Fiyatı yerine piyasa katılımcıları tarafından sunulan teklif fiyatının dikkate alınacağına dair hüküm eklenmiştir. Yine piyasa katılımcıları tarafından birden fazla teklif sunulması halinde, alış ya da satış yönlü olması fark etmeksizin, bu tekliflerden en yüksek teklif fiyatının dikkate alınacağına dair hüküm eklenmiştir.
Ayrıca Piyasa Katılımcılarının temerrüt garanti hesabı katkı payı fazlası tutarlarını çekilebilme saatlerine ilişkin hüküm eklenmiştir. Bu çerçevede, teminatların çekilme zamanı ile uyumlu olacak şekilde saat 09.30-11.30 arasında, bulundurulması gereken tutarın üzerinde olan temerrüt garanti hesabı katkı payı tutarları çekilebilecek.